Relaties stellen mij regelmatig de vraag hoe hun inkomen eruitziet als ze met pensioen gaan. Steeds vaker is de vraag ook: ‘Kan ik eerder dan mijn 67ste stoppen?’
Weet je wie ooit leeftijd 65 bedacht heeft om met pensioen te gaan?
Nee, het was niet Drees Sr. Het was Otto von Bismarck die in 1889 een verzekering bedacht tegen ouderdom, invaliditeit en ziekte. Oorspronkelijk was de AOW- leeftijd 70 jaar, maar dit werd al snel teruggedraaid naar 65. Inmiddels is de gemiddelde leeftijdsverwachting voor mannen 80 en voor vrouwen 83. En daar zit nu het probleem; de AOW is een sociale verzekering. Aan het begin van de maand zit de pot vol en aan het eind is hij leeg. Figuurlijk dan, er is wel een reserve, maar je kunt niet spreken van een spaarpot waaraan je rechten aan kunt ontlenen, zoals pensioen dat via je werkgever wordt opgebouwd.
Babyboom
Omdat er een babyboom was tussen 1950 en halverwege de 60er jaren en deze ‘Boomers’ nu richting AOW-leeftijd gaan, dreigt er al langere tijd een probleem met de betaalbaarheid van deze uitkering. Al in de 90er jaren opperde D66 om de pensioenleeftijd afhankelijk te laten zijn van de levensverwachting. Dat viel politiek niet erg lekker. Maar als je iets maar lang genoeg uitstelt, moet je op een gegeven moment wel. En dus is het er toch noodgedwongen versneld van gekomen.
Verschillende soorten pensioen
Om aanspraak te maken op 100% van de uitkering ( € 11.286 bruto per jaar voor gehuwden en samenwonenden en € 16.471 voor alleenstaanden) moet je de 50 jaar voorafgaand aan je AOW-leeftijd in Nederland gevestigd zijn geweest. Als je bijvoorbeeld 10 jaar in het buitenland hebt gewoond krijg je 20% minder AOW, aangezien je ieder jaar recht opbouwt op 2% van de uitkering.
Daarnaast kun je pensioen opbouwen als je werknemer bent bij een bedrijf of instelling waar er een pensioenregeling is. Pensioen is niets anders dan uitgesteld loon; loon waar je nu geen belasting over betaalt, maar later. Let wel: niet ieder bedrijf heeft een pensioenregeling!
Ondernemers kunnen over het algemeen geen pensioen opbouwen, omdat er een werkgever–werknemer-verhouding moet zijn. Zij kunnen wel een inkomen voor later opbouwen door middel van een lijfrente. Hierbij is de inleg onder voorwaarden aftrekbaar van het belastbaar inkomen en de uitkeringen zijn t.z.t. belast voor de inkomstenbelasting.
Maar goed, als je wilt weten of je later voldoende hebt voor een zorgeloze oude dag, moet je wel weten waar je aan toe bent en een plan maken. Zonder plan kom je nergens. Daarbij moet je kunnen vertrouwen op (met name) informatie die je door de overheid wordt verstrekt. Als je inlogt op www.mijnpensioenoverzicht.nl kun je zien wat je aan pensioen en AOW hebt opgebouwd en wat je nog opbouwt als je tot je pensioenleeftijd je huidige baan en inkomen behoudt en in Nederland blijft wonen.
Mijnpensioenoverzicht klopt niet
Nu heb ik ontdekt dat die informatie in veel gevallen niet klopt!
Bovenaan mijnpensioenoverzicht staat: ‘Uw pensioengegevens in dit overzicht zijn verstrekt door de Sociale Verzekeringsbank en uw pensioenuitvoerder(s).’ En vervolgens staat er dat je AOW krijgt vanaf je 67e. Maar als je op de site van de genoemde Sociale verzekeringsbank www.svb.nl/nl/aow/aow-leeftijd/uw-aow-leeftijd je geboortedatum invult krijg je (tenzij je voor 1 januari 1961 geboren bent) een héle andere AOW-leeftijd te zien!
Vijf jaar vóór je je AOW ontvangt weet je pas zeker wanneer je die ontvangt. Het gevolg is dus dat als je pensioen ingaat op je 67e, je mogelijk nog géén AOW krijgt.
Meer belasting
En nog wat: je betaalt over pensioen dat je vóór je AOW-leeftijd krijgt ongeveer 37% belasting (over de eerste € 35.000 aan inkomen). Na het bereiken van je AOW-leeftijd is dat maar 19%, ofwel de helft. Als je dat ‘gat’ berekent kan dat wel € 50.000 per persoon schelen.
Leuker kunnen we het niet maken, denk ik dan.
Dat betekent dat als je wil weten of je inkomen voldoende is en zeker als het de wens is om eerder te stoppen met werken, je tijdig een plan moet maken. Want als je er te lang mee wacht kan het te laat zijn!
Fons de Bilde is financieel planner bij inzicht & advies in Gorinchem.