Als u geen testament laat opstellen en u bent getrouwd, erven uw partner en uw eventuele kinderen alles. Dat heet de wettelijke verdeling. Die zal voor de meeste mensen goed voldoen, maar bij alles wat anders is, raad ik een testament aan. In dit artikel leg ik u de voordelen uit van onze praktische aanpak. De casus: gescheiden, een nieuwe relatie, kinderen uit uw eerste huwelijk. Een samengesteld gezin dus.

Nieuwe partner

De meeste ouders willen dat hun kinderen de erfgenamen zijn. Verder willen ze vaak dat als een kind na u overlijdt, uw erfenis niet bij uw ex-partner terecht komt. Dat valt met een testament vrij eenvoudig te ondervangen. Lastiger is het om de belangen van uw nieuwe partner te combineren met die van uw kind. Om dat duidelijk te maken, schets ik u een praktijkvoorbeeld. De namen zijn gefingeerd.

Praktijkvoorbeeld

Theo (72 jaar) woont samen met Marjo (53) in hun gezamenlijke woning. Het is een knus boerderijtje in het buitengebied rondom een grote stad. Theo is vitaal voor zijn leeftijd. Het vele onderhoud aan de woning en het erf kan hij prima aan.

Joris (47) en Kees (44) zijn de zoons van Theo. Theo heeft destijds de overwaarde van zijn vorige woning volledig in de aankoop van het boerderijtje geïnvesteerd. Marjo heeft voor haar deel geld geleend bij de bank (hypotheek). Theo heeft in zijn testament bepaald dat als hij voor Marjo overlijdt, dat zij in het boerderijtje kan blijven wonen tot haar overlijden. Joris en Kees zijn de erfgenamen van Theo. Zij kunnen met de helft van de boerderij die zij van hun vader erven niets totdat Marjo is overleden.

Joris en Kees gunnen Marjo dat zij er kan blijven wonen, maar meebetalen aan onderhoudskosten zien zij niet zitten. Zij worden eigenaren en betalen vermogensbelasting over het huis, maar kunnen er niet wonen. Ook ontvangen zij geen huur van Marjo. Wel de lasten, maar niet de lusten. Dat willen de zoons niet!

In gesprek met elkaar

Onze aanpak zou eruit bestaan dat we met alle vier de betrokkenen in gesprek zijn en zij met elkaar. Begrip voor zorgen en wensen over en weer breng je bij voorkeur over in een onderling gesprek. Onze adviseurs beschikken over de vaardigheden om dat gesprek in goede banen te leiden.

Inhoudelijk moet duidelijk worden welk onderhoud het boerderijtje vergt. Door dit zeer gedetailleerd uit te werken moet duidelijk worden of een testament met daarin een vruchtgebruik de juiste vorm is om dit deel van het vermogen van Theo te laten vererven.

Werkt dit niet, dan kan Theo een tweetrapsmaking overwegen. In twee trappen of stappen vererft zijn deel van het boerderijtje. Eerst naar Marjo. Zij erft dan meer dan alleen het recht om te wonen. Zij erft ook de eigendom. Daardoor heeft zij het voor het zeggen, maar zijn de kosten van onderhoud ook voor haar. Na haar overlijden werkt de tweede trap die ervoor zorgt dat het langverwachte deel van het boerderijtje vererft naar de zoons. Daarom worden de zoons ook wel de verwachters genoemd.

Door zo concreet mogelijk de voor- en nadelen van eigendom, gebruik en onderhoud inzichtelijk te maken, kan een optimale testamentvorm gekozen worden. Optimaal omdat daarbij rekening is gehouden met alle belangen. Die van Theo, van Marjo en van de zoons Joris en Kees. Geen gemakkelijke opgave, maar wel een uitkomst die werkbaar is en waar vrede mee is.

Rik Smit CFP® RFEA is financieel planner, mediator en executeur in Landsmeer.