Jij rijdt mogelijk onverzekerd rond!

Jij rijdt mogelijk onverzekerd rond!

Een tendentieuze kop, maar ik heb wel je aandacht. En dat is nodig, want wij zien maar al te vaak dat ondernemers en werknemers niet in de gaten hebben welke risico’s ze lopen. En als je die risico’s niet kent en er gebeurt iets, is het te laat.

 

Onverzekerde werknemers

Als je in loondienst bent, zijn veel zaken al geregeld. Gedeeltelijk door de werkgever, maar ook door de overheid. De werkgever kan de volgende zaken verzekerd hebben voor werknemers: pensioen, partnerpensioen, wezenpensioen, een WIA-gat verzekering en een eenmalige uitkering bij arbeidsongeschiktheid of overlijden. Kán, maar het is niet verplicht. In 2019 hadden volgens het CBS bijna 11% van de werknemers géén pensioenregeling (en waarschijnlijk daarmee ook geen partner- of wezenpensioen). Werknemers zijn in Nederland van overheidswege altijd verzekerd tegen werkloosheid (WW) en arbeidsongeschiktheid (WIA). Het gaat hier om een vangnet; het is minder dan het huidige salaris.

 

Niet verzekerd voor pensioen, partnerpensioen en wezenpensioen

Steeds vaker komt het voor dat er (bij vooral IT-bedrijven, bedrijven in de culturele sector en startups) helemaal niets geregeld is en de werkgever tegen de werknemer zegt: ‘Ik geef je wat extra salaris zodat je het zelf kunt regelen’. En wat zien we dan in de praktijk? Dat hooguit 10% van die werknemers dat ook daadwerkelijk doet. In het beste geval stappen ze naar een onafhankelijk financieel planner. Die berekent dan wat je moet verzekeren voor de risico’s van nu en de risico’s van later. Dus een arbeidsongeschiktheidsverzekering en een oudedagsvoorziening.

Heb je geen pensioen, dan krijg je toch AOW, maar dat is in 2023 slechts € 12.301 per jaar per persoon als je gehuwd of samenwonend bent, bruto! Dat recht bouw je op als je in de 50 jaar voorafgaand aan je AOW-leeftijd in Nederland ingezetene bent geweest. Overigens is het niet verzekerd zijn voor het partnerpensioen en wezenpensioen een groot onderschat risico. Zie verderop hoe groot dit risico is en wat je kunt doen.

 

Onverzekerde ondernemers

In 2021 was 12% van de werkenden zelfstandig ondernemer. Wat wij als financieel planner helaas te vaak zien, is dat veel ondernemers geen idee hebben dat als er iets met ze gebeurt, er niets geregeld is. Dat je niet verzekerd bent voor de WW is logisch; je kunt jezelf niet ontslaan. Als je bedrijf niet meer levensvatbaar is, zal je, nadat je de bodem van je spaarpot hebt bereikt, een beroep moeten doen op de bijstand. Maar je krijgt géén uitkering bij arbeidsongeschiktheid.

Een vaak gehoord bezwaar is dat deze verzekeringen erg duur zijn en dat klopt. Je kunt de premie wel verlagen de eindleeftijd naar voren te halen en de eigen risico-termijn te verlengen. Ook een broodfonds voor de eerste twee jaren kan een goedkoper vangnet zijn. De premie voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering mag je overigens wel in mindering brengen op je belastbaar inkomen.

 

Overlijden

Zoals ik al stelde: er zijn weinig ondernemers die weten wat voor risico ze lopen, met name bij overlijden.

Dat is steeds relevanter, omdat het aantal zelfstandigen toeneemt. Tot een jaar of 20 geleden waren ondernemers echt ondernemers: mensen die bewust het risico opzochten. Maar de laatste jaren zijn veel zelfstandigen helemaal geen ondernemers. Aan de onderkant van de arbeidsmarkt zijn veel werkenden uit nood zzp’er: zij krijgen niet makkelijk een vast contract. Ook in de zorg en het onderwijs zien we steeds meer ondernemers. Veel werkenden zijn zzp’er om diverse redenen. Bijvoorbeeld omdat ze geen zin hebben in een leidinggevende die zegt wat ze moeten doen. En, vaak nog belangrijker, omdat ze als zzp’er netto veel meer overhouden dan in loondienst. En dat komt omdat je als ondernemer op dit moment niet verplicht verzekerd bent voor wat we hiervoor allemaal hebben opgenoemd en daar dus ook geen premie voor hoeft te betalen.

 

Wat zijn de gevolgen?

Als voorbeeld hebben we Steef, 31 jaar, en Ingrid, 29 jaar. Ze hebben twee kinderen van 3 en 1. Steef is ondernemer en heeft een winst voor belasting van € 60.000. Daar houdt hij netto iets meer dan € 45.000 aan over per jaar. Ze sparen op dit moment € 2.000 per maand. Ingrid is minder gaan werken vanwege de kinderen. Haar netto-inkomen is € 15.000. In totaal geven ze per maand € 3.080 uit aan levensonderhoud, inclusief hypotheeklasten.

Stel Steef overlijdt, dan heeft Ingrid alleen haar inkomen van € 1.250 per maand. De hypotheeklasten blijven doorlopen, tenzij er een overlijdensrisicoverzekering loopt. Ten tijde van het afsluiten van de hypotheek was Steef nog in loondienst, werkte Ingrid nog fulltime en waren er nog geen kinderen, dus had de hypotheekadviseur het niet nodig gevonden om hen op de risico’s te wijzen.

Natuurlijk is het zo dat Steef ook geld uitgaf aan levensonderhoud, maar er is toch wel iedere maand € 2.400 nodig om alle rekeningen te kunnen blijven betalen. Een gat van € 1.150 per maand. Als je rekening houdt met de levensverwachting van een vrouw van 29 en een inflatie van 2% moet je op dit moment een bedrag verzekeren van € 1.600.000. In de loop van de jaren hoeft dat niet gelijk te blijven, want Ingrid wordt ouder en de kinderen zijn op een bepaald moment niet meer financieel afhankelijk van haar. Een dergelijke verzekering op het leven van Steef kost slechts € 40 per maand (bron: Independer).

 

Schrijnend

Terwijl we dit artikel aan het schrijven zijn worden we geconfronteerd met een schrijnende situatie; een ondernemer die nét begonnen is met zijn bedrijf wordt gediagnostiseerd met een (op korte termijn al) levensbedreigende ziekte. Er zijn twee jonge kinderen, een jonge echtgenote en een forse hypotheek. Een overlijdensrisicoverzekering afsluiten is niet meer mogelijk, aangezien hij nergens geaccepteerd zal worden. Verzekeraars verzekeren het liefst bunkers onder water tegen brand….

 

Fons de Bilde is financieel planner bij Inzicht en Advies in Gorinchem.